پوکی استخوان و بیماری‌های دهان و دندان

پوکی استخوان و از دست رفتن دندان از جمله مشکلات شایعی هستند که زنان و مردان سالخورده را تحت تاثیر قرار می‌دهند. پوکی استخوان به شرایطی اطلاق می‌گردد که در آن تراکم استخوان‌ها کاهش می‌یابد و احتمال شکستن استخوان‌ها افزایش می‌یابد. این بیماری می‌تواند تمام استخوان‌های بدن را تحت تاثیر قرار دهد، گرچه اغلب استخوان لگن، ستون فقرات و کمر بیش‌تر از سایر استخوان‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

پوکی استخوان و بیماری‌های دهان و دندان

تحقیقات حاکی از آن است که بین پوکی استخوان و تحلیل استخوان فک ارتباط مستقیم وجود دارد. استخوان فک نقش حمایت‌کننده و لنگر را برای دندان‌ها ایفا می‌کنند. کاهش تراکم استخوان فک ممکن است منجر به از دست رفتن دندان‌ها شود، که در میان افراد سالخورده شایع است.

تراکم استخوان ساختار اسکلت و نگرانی‌های مربوط به دندان‌ها

آن بخش از استخوان فک که دندان‌ها را حمایت می‌کند تحت عنوان تیغه‌ی آلوئولار شناخته می‌شود. تحقیقات بسیاری به ارتباط میان تحلیل استخوان آلوئولار و افزایش لقی دندان (جابجایی دندان)، یا از دست رفتن دندان پی برده‌اند. زنان مبتلا به پوکی استخوان سه برابر بیش‌تر از افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند در معرض از دست رفتن دندان قرار دارند.

پوکی استخوان و بیماری‌های دهان و دندان

تراکم اندک استخوان می‌تواند منجر به سایر مشکلات مربوط به دندان‌ها شود. به عنوان مثال، احتمال بروز مشکلاتی از قبیل شل بودن یا نامناسب بودن اندازه‌ی دنچر (دندان‌های مصنوعی)، یا نتایج ضعیف فرایندهای جراحی دهان و دندان، در زنان مسن مبتلا به پوکی استخوان بیشتر خواهد بود.

بیماری پریودنتال (بافت لثه‌ی اطراف دندان) و سلامت استخوان‌ها

پریودنتیت (التهاب بافت‌های اطراف دندان) به التهاب حادی گفته می‌شود که لثه‌ها و استخوان‌های نگه‌دارنده‌ی دندان‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. باکتری و سیستم ایمنی بدن، استخوان و بافت همبندی که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارد تخریب می‌کنند و تحلیل می‌برند. در نهایت ممکن است دندان‌ها لق شوند، بیافتند، یا نیاز باشد کشیده شوند.

گرچه در تحقیقات کاملا به اثبات رسیده است که از دست رفتن دندان‌ها در بزرگسالی یکی از عوارض پریودنتیت است، اما رابطه‌ی بین پریودنتیت و تراکم استخوان ساختار اسکلت چندان اثبات شده نیست. محققان در برخی مطالعات دریافته‌اند که ارتباط مستقیم و قوی بین تحلیل استخوان، پریودنتیت و از دست رفتن دندان وجود دارد. این امکان وجود دارد که تحلیل تراکم مواد معدنی استخوان آلوئولار، استخوان را بیشتر مستعد باکتری پریودنتال کند، که خطر پریودنتیت و از دست رفتن دندان را افزایش می‌دهد.

نقش دندانپزشک و تصویربرداری با اشعه‌ی ایکس دندانپزشکی

پوکی استخوان و بیماری‌های دهان و دندان

می‌توان از اشعه‌ی ایکس برای بررسی پوکی استخوان استفاده نمود. محققان دریافتند که دستگاه‌های تصویربرداری با اشعه‌ی ایکس در دندانپزشکی در شناسایی افراد مبتلا به پوکی استخوان و افراد دارای تراکم استخوان عادی کاملا موثر هستند.

از آنجا که افراد بیشتر از آنکه به پزشک عمومی مراجعه کنند به دندانپزشک مراجعه می‌نمایند، دندانپزشک‌ها در کمک به شناسایی افراد دارای تراکم استخوان اندک، موقعیتی منحصربفرد دارند بنابراین می‌توانند بیمار را ترغیب کنند به پزشک متخصص مراجعه نمایند تا در حل مشکل به آنها کمک کند. از جمله مشکلات دندانی که ممکن است در پی تراکم اندک استخوان بوجود بیایند عبارتند از دندان لق، جدا شدن لثه از دندان‌ها یا تحلیل لثه و اندازه‌ی نامناسب دنچر یا شل شدن آن.

تاثیرات درمان‌های پوکی استخوان روی سلامت دهان و دندان

هنوز این موضوع به اثبات نرسیده است که آیا تاثیرات درمان‌های پوکی استخوان روی سلامت دهان و دندان، مانند تاثیرات آن روی دیگر استخوان‌های بدن مثبت است یا خیر. باید تحقیقات بسیاری انجام شود تا به طور قطعی تایید کنند که بین پوکی استخوان و تحلیل استخوان‌های حفره‌ی دهان ارتباط وجود دارد؛ با این حال، دانشمندان امیدوارند که تلاش‌های صورت گرفته در راستای بهبود تراکم استخوان ساختار اسکلت، تاثیر مطلوبی روی سلامت دهان و دندان داشته باشد.

بیس فسفونات (Bisphosphonates) نام دسته‌ای از داروهاست که برای درمان پوکی استخوان در دسترس هستند و با گسترش پوکی استخوان فک (ONJ) ارتباط دارند، که می‌تواند نگران‌کننده باشد. خطر پوکی استخوان فک، در افرادی که مقادیر زیادی بیس فسفونات وریدی مصرف می‌کنند بسیار بالا گزارش شده است. بیس فسفونات وریدی یکی از داروهای درمانی سرطان است. در افرادی که از اشکال خوراکی داروهای درمان پوکی استخوان استفاده می‌کنند، بروز پوکی استخوان فک نادر است.

گام‌هایی در راستای داشتن استخوان‌های سالم

سبک زندگی سالم می‌تواند برای حفظ استحکام استخوان‌ها مهم باشد. برای به حداکثر رساندن سلامت استخوان‌ها می‌توان از این راهکارها بهره برد:

• رژیم غذایی متعادل و غنی از لبنیات و ویتامین D داشته باشید.

پوکی استخوان و بیماری‌های دهان و دندان

• به طور منظم فعالیت بدنی داشته باشید یا ورزش کنید. فعالیت‌های تحمل وزن- مانند پیاده‌روی، دو آهسته، رقص و وزنه‌برداری- برای حفظ استحکام استخوان‌ها بهترین راهکارها هستند.

پوکی استخوان و بیماری‌های دهان و دندان

• از کشیدن سیگار خودداری کنید و مصرف الکل را محدود نمایید.

پوکی استخوان و بیماری‌های دهان و دندان

• هر گونه مشکل مربوط به لقی دندان‌ها، لثه‌های جدا شده از دندان، تحلیل لثه، نامناسب بودن اندازه‌ی دنچر یا شل بودن آن را با دندانپزشک و پزشک عمومی خود در میان بگذارید.

پوکی استخوان و بیماری‌های دهان و دندان